ورق روغنی چیست و چه کاربردی دارد | کارخانه های تولید کننده و نحوه تولید

ورق روغنی چیست؟ یکی از مهمترین ورق ها در صنایع مختلف است که به صورت نورد سرد تولید شده است، این ورق تأثیر قابل توجهی در زندگی روزمره ما دارد. این ورق با ویژگی‌ها و کاربردهای فراوان خود، از ساخت ساختمان‌ها و خودروها تا لوازم خانگی و صنایع بسته‌بندی، همه را به خود مجذوب می‌کند. با گسترده شدن فناوری و توسعه صنایع مختلف، نقش ورق روغنی بیش از پیش به توسعه و پیشرفت اقتصادی جوامع کمک می‌کند. در این مقاله از ورق آنلاین ، به بررسی موضوع ورق روغنی و کاربردهای آن در صنایع مختلف خواهیم پرداخت، تا با اهمیت و جذابیت این ورق آشنا شویم.

روغنی چیست

ورق روغنی یک نوع ورق فولادی است که به وسیله فرآیند نورد سرد تولید می‌شود. در این فرآیند، ورق‌های با ضخامت بالا به ضخامت‌های کمتر فشرده می‌شوند. ویژگی اصلی ورق روغنی، کیفیت بالا و ظاهر زیبای آن است که ناشی از استفاده از نورد سرد است.

یکی از ویژگی‌های بارز ورق روغنی، استحکام و مقاومت بالای آن است که از جمله دلایل استفاده گسترده در صنایع مختلف است. این ورق‌ها پس از فرآیند نورد، معمولاً روغن‌کاری می‌شوند تا در برابر خوردگی و اکسید شدن مقاومت بیشتری داشته باشند.

همچنین، ورق روغنی دارای سطح صاف و صیقلی است که زیبایی و پذیرایی آن را افزایش می‌دهد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که ورق روغنی به عنوان ماده اولیه در تولید لوازم خانگی، قطعات خودرو، و ساختمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.به طور کلی، ورق روغنی یکی از محصولات اساسی صنعت فولاد است که به دلیل ویژگی‌های فنی و ظاهری خاص خود، در بسیاری از صنایع مورد توجه قرار می‌گیرد و نقش مهمی در تولید محصولات با کیفیت و استفاده از مواد اولیه با کیفیت بالا دارد.

فرایند نورد سرد چیست؟

نورد سرد یکی از روش‌های مهم تولید محصولات فولادی است. این فرآیند بدون نیاز به گرمایش اجرا می‌شود و محیط زیست را حفظ می‌کند. هدف اصلی آن کاهش ضخامت فلز و افزایش طول آن است. این فرایند، شکل دادن به مواد خام را در قالب ورق، نوار، میله، پروفیل و سایر اجزا متخصص، تسهیل می‌کند.

نورد سرد به دلیل قابلیت کنترل دقیق بر دقت ابعاد، ضخامت یکنواخت، و کیفیت محصول، مورد توجه قرار می‌گیرد. این فرآیند باعث ایجاد سطح صاف و کاهش نیاز به عملیات سطحی می‌شود.

همچنین، نورد سرد با بهبود ریزساختار فلزات، خواص مکانیکی مانند استحکام و سختی را بهبود می‌بخشد. محصولات نورد سرد به دلیل خواص مطلوب و شکل‌پذیری خوب، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به طور خلاصه، نورد سرد یک فرآیند مهم در تولید محصولات فولادی است که در دمای اتاق یا کمتر از آن اجرا می‌شود و توانایی بهبود دقت ابعاد، سطح، و خواص مکانیکی فلز را داراست.

انواع ورق های روغنی در صنایع مختلف

نوع های ورق‌های روغنی چیست؟ یکی از مهم‌ترین محصولات فلزی در صنایع مختلف ورق روغنی می باشد. که بر اساس خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در زیر به نوع های مختلف این ورق اشاره می کنیم:

ورق‌های روغنی St12، St13، و St14

حروف st مخفف شده ی کلمه ی Stahl در آلمانی که به معنی فولاد است. و اعداد جلوی این حروف، نشانگر اسحکام کششی این ورق است. هرچه اعداد بالا تر برود استحکام کششی بیشتر می شود.

St12:

این نوع ورق روغنی برای کاربردهای معمولی و ساختمانی استفاده می‌شود. دارای خواص مناسبی برای سازه‌های ساختمانی و صنعتی می‌باشد. این ورق ها می توانند تا 45 درجه خم شوند و 18 ماه تاریخ برای انقضا دارند.

St13:

ورق روغنی St13 به دلیل خاصیت نیمه کششی، برای پرس‌کاری با عمق کم و مناسب استفاده می‌شود. این ورق دارای قابلیت خم شدن تا 90 درجه است. تاریخ انقضا این ورق ها به 8 ماه می رسد.

St14:

این نوع ورق روغنی برای پرس‌کاری عمیق و خودروسازی استفاده می‌شود. با توجه به خاصیت فوق کششی، برای پروژه‌هایی که نیاز به پرسکاری عمیق دارند، مناسب است. بخاطر برسکاری زیاد این محصول می تواند به طور کامل خم شود و تا 8 ماه خاصیت دارد.

ورق‌های روغنی EK2 و QSTE

EK4 و EK2:

این ورق روغنی دارای خاصیت لعاب‌پذیری بالا است و بیشتر برای ساخت لوازم‌خانگی و قطعات دارای نیاز به پوشش لعاب‌دار استفاده می‌شود.

QSTE:

ورق روغنی QSTE دارای ویژگی‌های ضدسایش بوده و برای استفاده در صنایعی که با فرایندهای سایشی مواجه هستند، مناسب است.

هر یک از این انواع ورق‌ها بر اساس استفاده از آلیاژها و عملیات حرارتی متفاوت، ویژگی‌های خاصی را از خود نشان می‌دهند که موجب متنوع شدن کاربردها و قیمت‌ها در بازار می‌شود.

مزایای استفاده از ورق روغنی

ورق های روغنی از ویژگی های و مزایای خیلی خاصی برخوردار هستند این مزایا باعث ایجاد بازار برای این ورق شده است، در ادامه به یکسری مزایا از این ورق می پردازیم

• جذابیت ظاهری

جذابیت ظاهری به براقیت و زیبایی آن اشاره دارد که در محصولات نهایی تأثیرگذار است و آن را به گزینه‌ی اول در بسیاری از صنایع، از جمله خودروسازی و لوازم خانگی، تبدیل می‌کند.

• استحکام بالا

استحکام بالا به مقاومت و قدرت آن در برابر فشار و تنش اشاره دارد که این ویژگی آن را به گزینه‌ای ایده‌آل در بسیاری از برنامه‌های صنعتی و ساختاری می‌کند.

• تحمل وزن بالا

این ورق می تواند به صورت مطمئن وزن های سنگینی را تحمل کند که نسبت به ورق های در سطح خودش مزایا خیلی مفیدی است.

• مقاومت در برابر فشار

این ورق می‌تواند فشارهای اعمال شده را بدون تغییر شکل یا آسیب به خود تحمل کند.

• مقاوم در برابر زنگ زدگی و خوردگی

توانایی این ورق‌ها در مقابله با اکسیداسیون و فرسایش مقاوم است. این ویژگی مهم در مواجهه با شرایط محیطی مختلف، از جمله تغییرات دما، رطوبت و تماس با مواد شیمیایی، اهمیت دارد

• تولید راحت و سریع

فرآیند ساخت ورق‌های روغنی معمولاً از فرآیندهای ساده‌تر و سریع تر نسبت به فرآیندهای ساخت یکسری از ورق‌های دیگر استفاده می‌کند که باعث می‌شود که تولید به مقیاس بزرگ و با سرعت بالا انجام شود

• قیمت اقتصادی

این ورق نسبت به مزایا ها و ویژگی های کاربردی که دارد قمیت خیلی به صرفه و مناسبی دارد. که این ویژگی خودش یک امتیاز مثبت برای استفاده از این ورق است.

مشخصات فنی ورق روغنی

در ادامه به شما مشخصات مکانیکی و عنصری ورق ها روغنی St14،St13،St12،St16 را گفته ایم :

مشخصات مکانیکی ورق‌های روغنی:

• St12:
  کربن: 0.15
  منگنز: 0.6
  فسفر: 0.05
  گوگرد: 0.035
• St13:
  کربن: 0.1
  منگنز: 0.5
  فسفر: 0.04
  گوگرد: 0.035
• St14:
  کربن: 0.08
  منگنز: 0.45
  فسفر: 0.03
  گوگرد: 0.03
• St16:
  کربن: 0.06
  منگنز: 0.45
  فسفر: 0.03
  گوگرد: 0.02

ترکیب عناصر، هر یک از انواع ورق‌های روغنی چیست:

1.  St12:
   مقاومت تسلیم: کمتر از 280 مگاپاسکال
   مقاومت کششی: 270 تا 410 مگاپاسکال
   درصد کشیدگی در دقیقه: 28
2.  St13:
   مقاومت تسلیم: کمتر از 240 مگاپاسکال
   مقاومت کششی: 270 تا 370 مگاپاسکال
   درصد کشیدگی در دقیقه: 34
3. St14:
   مقاومت تسلیم: کمتر از 210 مگاپاسکال
   مقاومت کششی: 270 تا 350 مگاپاسکال
   درصد کشیدگی در دقیقه: 38

این مشخصات به شما کمک می‌کند تا ویژگی‌های مختلف ورق‌های روغنی را بررسی کنید و انتخاب مناسب برای نیازهای خود را داشته باشید.

روش تولید ورق روغنی

به صورت کلی ورق های که در بازار موجود است، از دو روش برای تولید پیروی می کنند. روش نورد سرد و روش نورد گرم. برای تولید ورق های روغنی از روش نورد سرد استفاده می شود. در روش نورد سرد چند مرحله وجود دارد:

اسید شویی ورق

در این مرحله از تولید ورق که اولین مرحله است، ورق روغنی به منظور پاکسازی و حذف آلاینده ها و اکسید ها فلز، داخل یک وان اسیدی غوطه ور می شود، به مدت 30 ثاینه داخل وان می مانند و سپس به بیرون می آید. اسیدی که در این مرحله استفاده می شود اسید کلریدریک است.

کاهش ضخامت (نورد سرد)

در این فرایند که به نورد سرد می شناسید، ورق ها از یک غلطک عبور می دهند تا غلطک بر روی سطح ورق فشار ایجاد کند. این فرایند باعث کاهش ضخامت ورق می شود. این کار باعث ایجاد خواص مکانیکی و سطحی بهتر می شود. به روش نورد سرد، روش هیدروفرمینگ هم می گویند.

پاکسازی ورق(شستوشوی الکتریکی)

در این مرحله از ساخت ورق روغنی جریان الکتریکی و محلول های شیمایی برای پاکسازی و حذف آلایند های سطحی از ورق استفاده می شود. ابتدا ورق در محلول شیمایی برای پاکسازی قرار می گیرد، سپس از یک جریان الکتریکی عبور داده می شود.

بهبود ویژگی های ورق

این روش که به روش آنیل معروف است، برای بهبود ویژگی های مکانیکی و متالوژیکی ورق طراحی شده است. در این فرآیند ورق ها فلزی به دما و فشار بالا قرار داده می شوند و در محیطی حاوی گاز هیدروژن تحت تاثیر قرار می گیرند. هدف اصلی از آنیل، کاهش سختی ورق ها و افزایش انعطاف پذیری و تغییر شکل آنهاست.

اسکین پاس رولینگ

این مرحله بعد از مراحله ی نورد سرد وجود دارد. هدف اصلی این مرحله کاهش ضخامت ورق ها به صورت دقیق و بهبود ویژگی ورق روغنی است. این فرآیند می تواند به صورت پیوسته یا گذرا انجام شود.

بازرسی ورق

هدف از این مرحله در تولید ورق روغنی شناسایی عیوب، نقص‌ها، و مشکلات موجود در سطح ورق‌ها است. در این فرآیند، ورق‌ها به دقت بررسی می‌شوند تا هرگونه عیب و نقصی شناسایی و رفع شود. این اقدام به کاهش مخاطرات و افزایش کیفیت ورق‌های فلزی کمک می‌کند و از ارسال محصولات با عیوب به بازار جلوگیری می‌کند.

کلاف کردن ورق

در این مرحله، ورق‌ها پس از عبور از مراحل نورد و پس از آنیل یا دیگر فرآیندهای مربوطه، به شکل رول یا کویل کلاف می‌شوند. این فرآیند به منظور حمل و نقل، ذخیره سازی و استفاده آسان‌تر و موثرتر از ورق‌های فولادی استفاده می‌شود.

روغن کاری ورق

در این فرآیند، ورق‌ها پس از تولید و قبل از انبار‌گیری یا حمل و نقل، با یک لایه روغن  پوشیده می‌شوند. هدف اصلی از روغن‌کاری، محافظت از سطح ورق‌ها در برابر زنگ زدگی، خوردگی، و سایر آسیب‌های سطحی است. این فرآیند بهبود مقاومت ورق‌ها در برابر عوامل خارجی مانند رطوبت و هوای مرطوب را فراهم می‌کند
روغن کاری به دو صورت انجام می شود:
سیستم پاشش مستقیم: در انی روش روغن با غلظت بالا به صورت مستقیم روی ورق ها پاشیده می شود. این روش افزایش کیفیت بیشتری را نسبت به روش سیستم پاشش مدار بسته ای دارد.
سیستم پاشش مدار بسته: در این روش روغن با غلظت کم روی غلتک ها پاشیده می شود که وظیفه ی روغن کاری و خنک کاری را بر عهده دارند.

کارخانه های تولید کننده ورق روغنی در ایران

در ایران تعدادی از کارخانجات تولید کننده ی ورق روغنی وجود دارد که سالانه تعداد زیادی ورق تولید می کنند. که در زیر تعدادی از این کارخانه ها برای شما آورده شده است:

کارخانه فولاد مبارکه اصفهان

فولاد مبارکه یکی از تولید کنندگان با کیفیت ورق است، این کارخانه با استاندارد های بین المللی فرایند تولید ورق را انجام می دهد، این کارخانه از فناوری های روز دنیا برای تولید ورق روغنی استفاده می کند.

کارخانه فولاد غرب

می‌توان کارخانه فولاد غرب را یکی از واحدهای برجسته صنعتی در زمینه تولید ورق روغنی دانست، این کارخانه در سال 1381 تاسیس شده است، این کارخانه در راستای تضمین کیفیت ورق، ورق های روغنی تولید می کند.

کارخانه هفت الماس قزوین

تاسیس این کارخانه از سال 1375 صورت گرفته است و در راستای تولید انواع ورق با بهترین کیفیت تلاش می کند. این کارخانه بیش از 15 درصد نیاز بازار داخلی را تامین می کند.

کارخانه ی فولاد درخشان

شرکت درخشان اراک به عنوان یکی از مراکز خدماتی فولاد در استان مرکزی فعالیت دارد. این کارخانه فعالیت خود را از سال 1375 شروع کرده است. شرکت کارخانه فولاد درخشان با استخدام نیروی انسانی متخصص و توانا و تجربه چندین ساله خود در حال فعالیت و خدمت به صنایع مختلف کشور ایران است.

کارخانه فولاد گیلان

مجتمع فولاد گیلان در سال ۱۳۸۲ در شمال کشور به عنوان اولین و بزرگترین کارخانه نورد فولاد کشور در بخش خصوصی تأسیس گردید.

ورق روغنی به صورت وارداتی

ورق های روغنی به صورت وارداتی از کشور های روسیه و قزاقستان، هند، کره، چین وارد ایران می شوند، این نکته هم در نظر داشته باشید ورق هایی که به صورت وارداتی وارد ایران می شوند ممکن است قیمت بیشتری داشته باشند.

ضخامت و ابعاد ورق روغنی

ورق های روغنی در ابعاد مختلف و بر اساس استاندار های مشخصی تولید می شود. این ورق ها دارای ابعاد متفاوتی هستند، به طور مثال این ورق ها را می توان در ضخامت های بین 0.2 تا 3 میلیمتر و طول 4 تا 6 متر و عرض 60 سانتی متر تا 2 متر داشته باشد.

اما ورق های روغنی به صورت استاندار به سه دسته تقسیم می شوند:

• 1830 میلی متر
• 2440 میلی متر
• 3050 میلی متر